Loading...

  • MOC.OOTAHAD
  • selcitrA seidutS erutuF
  • MOC.OOTAHAD

كۆمه‌ڵناسي كووئير


نووسەر: ئه‌حمه‌ غوڵامي                           

ده‌سپێك

كووئير[1] كۆمه‌ڵه بۆچوونێكي كۆمه‌ڵناسانه‌يه كه به تايبه‌ت له پانتايي سێكسواليته‌دا په‌يوه‌ست بووه به باسي هۆمۆسێكچوال (هاوڕه‌گه‌ز خوازي) و دووتوخمي و گه‌ي و لێزبێنه‌كان. به‌م شێوه كووئير كه‌لێنێكه كه له ديواري سێكسواليته‌ي ئۆرتۆدۆكس و راست‌گه‌رادا به‌دي هاتووه. ئه‌م ترازانه، لادانێكي ئه‌خلاقي/سياسيه له چوارچێوه‌ باو و زاڵه‌كان له بواري سێكس‌دا. ئاوا ترازانێك كارێكي كردووه كه بێ‌ده‌نگي كۆمه‌ڵناساني سه‌ره‌تايي، يه‌كسه‌ر تێك‌ بشكێ و ره‌وتي سێكسواليته‌ به واته‌ي بنه‌مايه‌كي مه‌عريفي و ئيپستمۆلۆژيك ببێته بنه‌مايه‌كي نوێ بۆ ناسين.

وشه‌ي كووئير، له سه‌ده‌كاني شانزه و هه‌ڤده به واتاي شتێكي نه‌ناسياو و سه‌ير و سه‌مه‌ره و نائاسايي بوو. له سه‌ره‌تاي سه‌ده‌ي بيسته‌م به واته‌ي جنێو و ناونيتكه به‌كار ده‌بردرا، و زياتر بۆ كه‌سانێك بوو كه هه‌ستێكي ره‌گه‌زي نائاساييان هه‌بوو.(سارا،2006: 4) ئه‌م روانگه‌يه به تايبه‌ت له دواي 1970 وه‌كوو به‌شێكي سه‌ره‌كي له كۆمه‌ڵناسي و به تايبه‌ت له به‌رامبه‌ر ره‌وتي زاڵي سێكسواليته‌دا سه‌ري هه‌ڵدا. كووئير ده‌توانێ ناوێك بێ يان كردارێك يان بابه­تێك، به‌ڵام به ته‌نيايي له خۆي‌دا به‌ستێنێكي مێتۆدۆلۆژيكي و چه‌مكي نيه، به‌ڵكوو كۆمه‌ڵێك سه‌رقاڵ‌بووني فيكري و پراكتيكيه كه له بواري سێكس و ره‌گه‌ز و مه‌يلي سێكسي‌دا سه‌ر هه‌ڵده‌دا. هه‌رچه‌ند تيۆري كووئير قوتابخانه و ريبازێكي فيكري سه‌ربه‌خۆ نيه له چه‌شني ماركسيسزم يان پێكهاته‌خوازي و ...، به‌ڵام رشته‌يه‌كه كه به شێوه‌يه‌كي نائۆرتۆدۆكسي[2] و پێچه‌وانه‌خوازانه كۆمه‌ڵێك بابه‌ت و رێبازي ره‌خنه‌گرانه‌ي له ريبازه‌كاني ديكه له خۆ گرتووه.(سپارگۆ، 1999 : 9 ) باسي كووئير به واته‌ي دابڕانێك له بابه‌تي سێكس و پێوه‌ندي ئاسايي سێكس كه پێي ده‌وترێ هێترۆسێكسواليته (ناهاوره‌گه‌ز خواز) ئه‌مڕۆكه له زۆربه‌ي بواره‌كان‌دا ره‌نگدانه‌وه‌يه‌كي به‌رچاوي له خۆ گرتووه، باسي كووئير و بيناسازي، فيلم، هونه‌ر، پيشه‌سازي و ديزاين و ... هه‌نووكه به‌شێكي سه‌ره‌كيه له ئه‌ده‌بياتي ساوه، به‌ڵام تێر و پڕي كووئير.

 تيۆريه‌كاني كووئير

تيۆري كووئير له ناوه‌ڕاستي نه‌وه‌ده‌كان كاردانه‌وه‌يه‌كي زۆري هه‌بوو له سه‌ر تيۆريه كۆمه‌ڵناسيه‌كان. خودي كووئير له ژێر كاريگه‌ري پاش پێكهاته خوازه‌كان و به تايبه‌ت ميشێل فۆكۆ و باتلێر و دريدا سه‌ري هه‌ڵداوه. به پێي ئه‌م ئه‌نديشه‌يه هه‌ر چه‌شنه شوناسێك و ته‌نانه‌ت شوناسي ره‌گه‌زيش له خۆي‌دا شوناسێكي بگۆڕ و كاتي و دڵخوازانه‌يه. ئه‌م روانگه‌يه به شێوه‌ي توند و تيژانه دژ به گوتاري زاڵي ره‌گه‌زيه كه ناهاوڕه‌گه‌زي (هێترۆسێكچواليزم) به خاڵي سه‌ره‌كي ژياني ره‌گه‌زي داده‌نێ و پێي وايه " پێويسته كۆمه‌ڵناسان بيريان تيژ بكه‌نه‌وه و به شێوه‌يه‌كي قووڵ‌بينانه له هێزي ئاژاوه‌گێڕي هێترۆنۆرماتيڤيتي[3] (ناهاوڕه‌گه‌ز خوازي نۆرماڵي) ورد بنه‌وه كه بنه‌ماي سه‌ره‌كي و رێكخه‌ري ديسيپليني كۆمه‌ڵايه‌تيه(گرين 2002: 521) هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ي بنه‌ماي ئه‌خلاقي ره‌گه‌زي باو واته هێترۆسێكسواليته له راستي‌دا هه‌ڵوه‌شاندنه‌وه‌ي ئه‌و گوتاره زاڵه كۆمه‌ڵايه‌تي-سياسيانه‌‌يه كه پێوه‌نديه‌كي قايميان له گه‌ڵ ده‌سه‌ڵات‌ و ديسيپليني كۆمه‌ڵايه‌تي دابه‌ستووه و له درێژه‌ي مێژوودا وه‌كوو بابه‌تێكي ئاسايي و سرووشتي ره‌چاو كراون. هه‌ر به‌م پێيه‌يه كه كووئيريش وه‌كوو پاش‌پێكهاته‌خوازي پێكهاته‌يه‌كي سياسي ده‌گرێته خۆي.

ستين و پلامێر له وتاره‌كه‌يان‌دا له كتێبي "تيۆري كووئير/كۆمه‌ڵناسي" چوار نيشانه‌ي تيۆري كووئير دێننه‌وه كه كووئير له‌م رێگه‌وه هه‌ڵوێستي گرتووه: يه‌كه‌م بڕوا به‌وه‌ي كه ده‌سه‌ڵاتي ره‌گه‌زي له سه‌رانسه‌ري ژيان به‌رده‌وامه و له رێگه‌ي سنووردانان و دابه‌ش‌كاريه دوانه‌ييه‌كانه‌وه به هێزتر ده‌بێته‌وه. دووهه‌م پڕۆبڵماتيك‌كردني بابه‌ته ره‌گه‌زي و سێكسواليته‌ييه‌كان به شێوه‌ي شتانێك كه هه‌ميشه بنه‌مايه‌كي ئاڵۆز و ناروونيان هه‌يه. سێهه‌م، په‌سه‌ند كردني ستراتژي مافي سيڤيل و لايه‌نگري له "پێكهاته شكێني و ناوه‌ند شكێني و خوێند­­نه‌وه پێداچوونه‌وه‌ييه‌كان و سياسه‌ته‌كاني دژه يه‌كسان‌سازي[4] و چواره‌م خوازياري پرسينه‌وه له‌و به‌ستێنانه‌ي كه وه‌ك پانتايي بابه‌ته ره‌گه‌زيه‌كان ناناسرێن.(ستين و پلامێر 1996: 134)

له سه‌رانسه‌ري ئه‌م چوار نيشانه‌دا، كووئير دژ به‌و هه‌ڵوێسته زاڵه راده‌وه‌ستێ كه هێترۆسێكسواليته وه‌ك لايه‌ني درووستي ژياني سێكسي ره‌چاو ده‌كا و له‌م رێگه‌وه ده‌سه‌ڵاتي خۆي به سه‌ر ناهێترۆسێكسواليته يان هه‌مان هاوڕه‌گه‌زخوازي‌دا داده‌سه‌پێنێ. به راي گامسۆن، ره‌چاو كردني بابه‌تي جێگير و نه‌گۆڕ بۆ هه‌ر شوناسێك هه‌م ده‌توانێ بنه‌مايه‌ك پێك بێنێ بۆ سته‌م و هه‌م بنه‌مايه‌ك بۆ ده‌سه‌ڵاتي سياسي.(گامسۆن 1995 : 391)

تيۆري كووئير، كۆمه‌ڵێك ئه‌مرازي ديكانستراكتيڤي به ده‌سته‌وه‌يه كه له تيۆريه‌كاني پاش‌پێكهاته‌خوازي و ديكانستراكشێن و ده‌روون‌شي‌كاري وه‌رگیراوه. كۆمه‌ڵناساني وه‌ك فۆكۆ و دريدا  و سێجويك و باتلێر كاريگه‌ريه‌كي زۆريان بووه له سه‌ر ئه‌‌م ئه‌نديشه‌يه. به تايبه‌ت كاره سه‌ركه‌وتووه‌كه‌ي فۆكۆ له سه‌ر "مێژووي سێكسواليته"، جۆرێك داڕشتنه‌وه‌ي تازه بوو له سه‌ر چه‌مك‌سازي ره‌گه‌زي و مێژوويي له مه‌ڕ سێكسواليته. له سه‌رانسه‌ري ئه‌م بۆچوونه و بۆچوونه‌كاني ديكه‌دا، شوناسي ره‌گه‌زي له خۆي‌دا بابه‌تێكي سرووشتي و زاتي نيه، به‌ڵكوو به لاي فؤکؤ و ئه‌م بيرمه‌ندانه شوناسي ره‌گه‌زي وه‌كوو شوناسه‌كاني ديكه، كانستراكتي كۆمه‌ڵايه‌تيه و هه‌ڵقوڵاوي كۆمه‌ڵێك پێوه‌ندي زاڵه له كۆمه‌ڵگه‌دا وه‌كوو ده‌سه‌ڵات و سيسته‌مي سياسي و ئابووري و .. بؤ وێنه سێجويك، پێي وايه وه‌به‌رهاتني چه‌مكي دوانه‌ي هاوڕه‌گه‌زخواز/ناهاوڕه‌گه‌زخواز له زاتي فه‌لسه‌فه‌ي رۆژاوا دايه كه ئه‌مه له خۆي‌دا گوتارێكي زاڵي دژه‌هاوڕه‌گه‌زخوازي پێك هێناوه.

ميشێل فۆكۆ زياترين كاريگه‌ري بووه له سه‌ر تيۆري كووئير؛ كتێبي مێژووي سێكسواليته كه له ساڵي 1970 نووسرا له ئاكام‌دا بزاڤێكي سێكسي له ناو كولتووري رۆژاوادا به‌دي هێنا.(سپارگۆ، 1999 :11-10) فۆكۆ به ره‌چاو كردني روانگه‌يه‌كي مێژوويي، له راستي‌دا ئاكاري ناهاوڕه‌گه‌زخوازي وه‌كوو بابه‌تێكي كانستراكتيڤ به بابه‌تێكي مێژوويي ناوزه‌د ده‌كا كه له ژێر كاريگه‌ري ره‌وتێكي كۆمه‌ڵايه‌تي/مێژوويي پێك‌ هاتووه و هه‌نووكه به واته‌ي به‌شێك له گوتاري زاڵي سێكسي بووه‌ته بنه‌مايه‌ك بۆ رژيمي ده‌سه‌ڵات/حه‌قيقه‌ت. به رای فۆکۆ چه­مکی سێکسوالیته له سه­رده­می مۆدێڕن و به تایبه­ت دوای سه­رده­می ئیلیزابێت، تووشی گۆڕان و وه­رچه­رخانێکی سه­ره­کی هاتووه. به رای ئه­و مانای سێکسوالیته له سه­رده­می یۆنانی کۆن په­یوه­ست بوو به بابه­تی چێژ و ئه­خلاقی خۆسه­روه­ری[5]. له سه­رده­می مۆدێڕن سێکس بووه به به­شێک له گوتاری حه­قیقه­ت. له­م سه­رده­مه­دا، شه­پۆلێک له ده­ستوور و بڕیاری سێکسی له پێناو زانسته­کان وه­ک ده­روون­ناسی و پزیشکی و جه­ماوه­رناسی به ده­وری سێکسوالیته­وه به­دی هاتن. به­م پێیه به رای فۆکۆ سێکسوالیته له­م سه­رده­مه­دا ده­سکه­وت و به­رهه­م­هاتووی زانسته. که­وابوو سێکسوالیته نه به­شێکه له ژێن و له­شی ئێمه و نه بابه­تێکی نه­گۆڕ و سرووشتیه. هه­ر چه­شنه ئاکارێک دژ به یاسا و بنه­ما زانستیه­کانی سێکسوالیته، بۆ وێنه هاوڕه­گه­زخوازی، به­شێک بوو له پێشێل کردنی یاساکان و به­م پێیه هۆکاری شه­رمه­زاری و سزا بوو. رژیمی سێکسوالیته­ی نوێ به واته­ی رژیمێکی حه­قیقه­ت، جیهانێکی نوێی به دی هێنا که تێیدا کۆمه­ڵێک ئاکاری وه­ک ناهاوڕه­گه­زخوازی،مناڵ­بازی، ئاژه­ڵ بازی، ده­ستپه­ڕ و ... به واته­ی به­شێک له ترازانی کۆمه­ڵایه­تی/ئه­خلاقی ده­که­وتنه به­رامبه­ر لایه­نی سرووشتی و ئه­خلاقی پێوه­ندی سێکسی واته ناهاوڕه­گه­زخوازی. شه­ڕی فۆکۆ ئه­وه­یه که سیستمی مۆدێڕن به دابه­زاندنی ئاستی سێکسوالیته بۆ پێوه­ندیه سێکسیه­کان، کۆمه­ڵێک دابه­شکاری چه­مکی له ناو کۆمه­ڵگه به دی هێناوه و به­م پێیه رێگه­ی خۆش کردووه بۆ زاڵ بوون و دیسیپلینی کۆمه­ڵایه­تی و ده­سه­ڵاتداری به سه­ر مڕۆڤه­کان.(سیدمه­ن، 1386: 6-222)

هه‌ر چه‌ند به راي سپارگۆ ئه‌م مۆدێله گشتي فۆكۆ له خۆي‌دا بنه‌مايه‌كي سه‌ره‌كيه بۆ تيۆري كووئير.(هه‌مان: 26) به‌ڵام نووسراوه‌كاني باتلێر له كتێبي كێشه‌ي ره‌گه‌ز[6] بوو كه بوونه به‌شێكي سه‌ره‌كي له تيۆري كووئير. باتلێر ره‌گه‌ز به واتايه‌كي نه‌مايشي[7] ره‌چاو ده‌كا نه‌ك دياري كراو. واته ره‌گه‌ز بريتيه له كۆمه‌ڵێك بۆچووني بێ‌هۆ كه بنه‌مايه‌كي هێژمۆنيك له مه‌ڕ شوناسي ره‌گه‌زي پێك دێنێ. باتلێر به‌م پێيه ره‌گه‌ز وه‌كوو تێگه‌يشتنێكي كولتووري له جه‌سته‌يه‌كي بيۆلۆژيكي له سێكس وه‌كوو جه‌سته‌يه‌كي بيۆلۆژيكي جيا ده‌كاته‌وه و سێكسواليته‌ش به واته‌ي به‌كارهێناني ئۆبژه‌ي سێكس ره‌چاو ده‌كا. به‌ڵام ئه‌م دياردانه ره‌نگه ئاوا به‌م شێوه‌يه له لايه‌ن تاكه‌وه، لێك‌جيا ناكرێته‌وه، چوونكا ئه‌مانه له پێوه‌ندي له گه‌ڵ ئه‌وي‌دي‌دا به‌دي‌هاتوون و بوونه‌ته شوناسي تاك(باتلێر 2006: 23) بۆ وێنه پياو كه‌سێكي خاوه‌ن پياوه‌تي، ئه‌ندامي نێرينه و ناهاوڕه‌گه‌زخوازه. كه‌وابوو پياوه‌تي و ناهاوڕه‌گه‌زخوازي پێوه‌نديه‌كي ئه‌م‌ئه‌وه‌كيان هه‌يه. ره‌گه‌ز لايه‌نێكي نه‌مايشي ده‌دا به تاك كه به‌و شێوه ‍ژيانێكي سێكسي پێك بێنێ. كه‌وابوو سێكسواليته هه‌مان لايه‌ني نه‌مايشي و كانستراكتي ره‌گه‌زه و به‌م پێيه باتلێر چه‌مكي بيسێكچوال[8] ره‌چاو ده‌كا كه بۆ تاوتوێ كردني باسي نه‌مايشي بوون بابه‌تێكي كارامه‌يه. به راي ئه‌و درێژه‌دار بووني نه‌مايشي ره‌گه‌زه كه رێگه ده‌دا ره‌گه‌زه‌كان به شێوه‌ي كولتووري دابسه‌پێن. و ئه‌مه شێواز و رێساي سێكسواليته (‍ژنانه‌بوون يان پياوه‌تي) دياري ده‌كا.

دیانا فۆز[9] یه­کێک له بیرمه­ندانی کووئیر، له ژێر کاریگه­ری ئه ندیشه­ی دریدا، پێی وایه هه­ر چه­شنه پێناسه­یه­ک له مه­ر ناهاوڕه­گه­زخوازی و ناهاوڕه­گه­زخوازی و شتانی دیکه، له خۆی­دا دابه­ش­کاری له نێوان ره­گه­زه­کان پێک دێنێ؛ به رای ئه­و "دیکانستراکشێن ... شوناس به واته­ی جیاوازی ... داده­نێ. به هه­مان ئه­ندازه که شوناس له خۆی­دا ناشوناس به­دی دێنێ، مه­سه­له ه­میشه به به­های ره­ت­کردنه­وه­ی ئه­وی­دی یان سه­رکوت کردن و نکۆڵی کردنی ناشوناس ته­وا ده­بێ".(سیدمه­ن،1386: 328) ئه­و له جیات باس کردن له پێناساندنی شوناسی هاوڕه­گه­زێتی یان ناهاوڕه­گه­زێتی با بگه­ڕین به دوای شێوه­ی پێکهاتنی رێسای سێکسی تا به­م شێوه­یه کۆلۆکسیۆنێک له شوناسه سێکسیه­کان به­دی بێت.

 کؤتایی:

ره­خنه­ی کووئیر له راستی­دا به چالینج کێشانی ئه­م هه­ڵوێسته زاڵه­یه له مه­ڕ پێوه­ندی سێکسی که له سه­ر بنه­مای ناهاوڕه­گه­زخوازی بنیات نراوه. ئه­م گوتاره زاڵه، بنه­مایه­که بۆ رێکخستن و دابین کردنی ماکه­کان و پێوه­ندیه سێکسیه­کان و هه­روه­ها رێکخستنی یاسا و په­روه­رده و به گشتی رژیمێکی ده­سه­ڵات/حه­قیقه­ت. بیرمه­ندانی کووئیر به ئاوڕ دانه­وه له هاوڕه­گه­زخوازی و شێوه­کانی دیکه­ی پێوه­ندی سێکسی ده­یانه­وێ لاوازی هێزی به­رهه­هێنانی کۆمه­ڵایه­تی ئه­م گوتاره زاڵه وه­دیار بخه­ن و به­م شێوه ئیمکان و ئه­گه­رێکی نوێ بۆ ده­سته­به­ر بوون و خۆده­ربڕینی مه­یل و شوناس و پێکهاته­ی کۆمه­ڵایه­تی ره­گه­زی بده­ن به ده­سته­وه. چوونکا گه­ڕان به دوای حه­قیقه­ت و مانایه­کی دیاری­کراو وهه­مه­لایه­ن و به­و پێیه­ش دابین کردنی پێناسه­یه­کی دیاری کراو له خۆی­دا خواستی ده­سه­ڵات پته­وتر ده­کا. ژن له گوتاری زاڵی مۆدێڕن که به تایبه­ت به­شێکی زۆری ده­گه­ڕێته­وه بۆ کاریگه­ری زانستی بیۆلۆژی و ده­روون­شی­کاری، به واته­ی مڕۆڤێک ره­چاو کراوه که ژنانه­یی بوونی به ده­وری ئه­ندامی ژنانه­وه­یه و نه­بوونی فالووس (ئه­ندامی نێرینه) ئه­وی به واته­ی ژن ناوزه­د کردووه. ژنێکی ساغ و سڵامه­ت که­سێکه که به نه­بوونی ئه­ندامه­وه (مه­به­ست ئه­ندامی نێرینه) داکه­وتووه، و به واته­ی ژنێکی ناهاوڕه­گه­زخواز و ئاسایی ده­ژی، به­ڵام دیکانستراکشێن به واته­ی سه­ره­کی­ترین مێتۆدی کووئیر، هه­ڵوه­شاندنه­وه­ی ئه­و پێکهاته کۆمه­ڵایه­تی و سیاسیه به ده­وری ئه­م بۆچوونه که تێیدا زانست و ده­سه­ڵات رۆڕڵی سه­ره­کی ده­بینن. دیکانستراکشێن وه­ک میراتی دریدا، هه­ڵوه­شاندنه­وه­ی هیرارشی و ریزبه­ندی کۆمه­ڵایه­تی و تێک­شکانی پته­بوونی ئه­م پێکهاته­یه له ناو رێکخراوی زه­ینی و زمانی­دا(سیدمه­ن، هه­مان: 4-223) و له راستی­دا ئه­مه هه­مان سڕینه­وه­ی ده­سه­ڵاته به واته­ی بنه­ما و چه­قی ته­واوی به­رهه­مه کۆمه­ڵایه­تیه­کان یان ئه­و شته­ی دریدا پێی ده­ڵێ، لۆگۆسێنتریزم. له­م بۆچوونه­دا شوناسی ژنانه/پیاوانه، به هه­مان ئه­ندازه­ی شوناسه­کانی دیکه­ی وه­ک رۆژاوا/رۆژهه­ڵات یان نه­ته­وه/ئێسنیک و ... شوناسێکی کانستراکته و له درێژه­یه­کی مێژوویی و سیاسی پێک هاتووه. بیرمه­ندانی وه­ک باتلێر، فۆز و سێجویک و ... پێیان وایه که هه­رچه­ند ره­نگه پێوه­ندی ناهاوڕه­گه­زخوازانه ئاسایی­تر و سرووشتی­تر بێته به­رچاو، به­ڵام ئه­مه نابێته هۆی ئه­وه­ی که ببێته گشتیه­تی ژیانی کۆمه­ڵایه­تی و وه­بنه­مایه­کی یاسایی و ئه­خلاقی ره­چاو بکرێ و جه­سته و زه­ینی کۆمه­ڵگه به رێگه­یه­ک­دا ببا که بۆ جه­ماوه­ر دیاری کراوه. کووئیر ده­نگێکی به گووڕه بۆ ده­رباز بوون له ته­واوی ئه­و گوتاره زاڵه کۆمه­ڵایه­تی/سیاسیانه­ی که پێیان وایه حه­قیقه­ت به شێوه­یه­کی ئه­خلاقی و یاسایی له پێناو هه­ڵس­وکه­وت و دیسیپلینی ئه­وان دایه.  

سه‌رچاوه:

-                      سیدمن،استیون(1386)کشاکش آرا در جامعه­شناسی، ترجمه: هادی جلیلی، تهران: نی

-               Stein, A & Plummer, K (1996) “I  can’t even think straight”: “Queer” theory and the missing sexual revolution in sociology. In Queer Theory/Sociology, ed. S, Seidman, Cambridge: Blackwell

-               Gamson, J (1995) Must identity movements self-destruct? A queer dilemma. Society Problem, N: 42, p: 390-407

-               Green, AI (2002) gay but not queer: Toward a post-queer study as sexuality. Theory Society, N: 31, P: 521-45

-               Ahmed, S(2006) Queer Phenomenology: Orientations, Objects, Others. London: Duke University Press

-               Spargo, T(1999)Foucault and Queer Theory, New York, Totem Books

-               Butler, J. (2006) Gender trouble. New York: Routledge. (Original work published 1990)


ژێرنووس


[1] Queer

[2] Unorthodox

[3] heteronormativity

[4] antiassimilationist

[5] Self-mastery

[6] Gender Trouble

[7] performativity

[8] bisexual

[9] Diana Fuss




په یوه ندی


Copyright © 2019 کپی کردن مطالب با ذکر منبع بلامانع است